Nền kinh tế của Trung Quốc đang gặp khó khăn, nhưng một đối thủ lớn khác ở châu Á là Ấn Độ đang bắt đầu thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư và nhà sản xuất.
Hai thập kỷ đầu của thế kỷ 21 chủ yếu là câu chuyện về sự thăng tiến của Trung Quốc. Câu hỏi đặt ra là, liệu hai thập kỷ tiếp theo có thể là câu chuyện về sự phát triển của Ấn Độ hay không?
Có nhiều lý do để lạc quan. Dân số của đất nước này đã vượt Trung Quốc vào năm ngoái. Hơn một nửa số người Ấn Độ hiện dưới 25 tuổi. Với tốc độ tăng trưởng hiện tại, đây có thể trở thành nền kinh tế lớn thứ ba trên thế giới trong chưa đầy một thập kỷ. Trên thực tế, Ấn Độ mới đây đã vượt Vương quốc Anh để đứng ở vị trí số 5. Thị trường chứng khoán của Ấn Độ hiện đã trải qua tám năm liên tiếp của tăng trưởng.
Mối quan hệ thương mại xấu đi giữa phương Tây và Trung Quốc cũng tạo thêm những lợi thế đáng kể cho Ấn Độ. Sriram Viswanathan, một đối tác quản lý người Ấn Độ tại Celesta, một quỹ đầu tư dòng vốn Silicon Valley, mô tả các nhà đầu tư "muốn lấp đầy khoảng trống đã được tạo ra trong chuỗi cung ứng".
"Theo tôi nghĩ, đó là cơ hội cho Ấn Độ", ông nói. Ngân hàng Thế giới đã hoan nghênh cam kết của Ấn Độ đối với chi tiêu cho cơ sở hạ tầng, đã tăng lên trong thời kỳ đại dịch khi khu vực tư nhân cầu cứu. Kể từ đó, chính phủ đã tăng cường chi cho việc cải thiện cơ sở hạ tầng vững chắc cho những con đường, cảng và nguồn cung cấp điện yếu ớt trước đây vốn làm giảm đầu tư kinh doanh.
Tuy nhiên, Ngân hàng Thế giới, có nhiệm vụ thúc đẩy các nền kinh tế đang phát triển, cho biết rằng quan trọng là những tỷ USD đó từ chi tiêu của chính phủ phải kích thích một đợt đầu tư doanh nghiệp. Các nhà kinh tế nói về hiệu ứng "tập trung" diễn ra khi, ví dụ, một cảng mới kế bên một công viên công nghiệp mới và lộng lẫy hấp dẫn các công ty xây dựng nhà máy và tuyển dụng công nhân.
Năm ngoái, ngân hàng này cho biết nó dự kiến một hiệu ứng “tập trung” sắp diễn ra, như đã dự báo trong gần ba năm liên tiếp. "Để tăng tốc sự tăng trưởng của lòng tin, đầu tư công là không đủ", Auguste Tano Kouamé, Giám đốc quốc gia của Ngân hàng Thế giới tại Ấn Độ nói tại một cuộc họp báo vào tháng 4.
"Bạn cần những cải cách sâu rộng để khiến doanh nghiệp tư nhân đầu tư". Sự thiếu lòng tin giúp giải thích tại sao thị trường chứng khoán đang lập kỷ lục, ngay cả khi các nhà đầu tư nước ngoài đang rút lui khỏi việc đầu tư vào nền kinh tế Ấn Độ thông qua các doanh nghiệp khởi nghiệp và các thương vụ mua lại.
Tuy nhiên, con đường phía trước của Ấn Độ có thể trông khác biệt và khó khăn hơn so với Trung Quốc.
Trong khi nguồn nhân lực của nước này trên lý thuyết là phong phú, nhưng những rào cản đa dạng vẫn làm cho việc kết nối người lao động với nhà tuyển dụng trở nên khó khăn. Điều này khiến cho cả hộ gia đình và doanh nghiệp đều khó tích luỹ được tiết kiệm cần thiết cho các cuộc bùng nổ đầu tư như cách đã làm thay đổi Hàn Quốc và thoát khỏi cảnh nghèo. Rào cản thương mại vẫn còn cao, đặc biệt là nếu Ấn Độ muốn trở thành trung tâm lắp ráp thiết bị như Trung Quốc.
Con đường phía trước của Ấn Độ có thể trông khác biệt và khó khăn hơn so với Trung Quốc.
Dẫu vậy, không thể nói rằng những tiến bộ mà Ấn Độ đạt được thời gian gần đây sẽ không thể phát triển thêm. Các nhà lắp ráp điện tử lớn như Foxconn và Pegatron đã đầu tư hàng trăm triệu USD vào đất nước này và phần trăm xuất khẩu toàn cầu của họ cũng đã tăng lên.
Nhìn về mặt dân số, Ấn Độ đang ở đúng điểm mà Trung Quốc từng trải qua khi họ bắt đầu tăng trưởng vào thập kỷ 1990. Theo Liên Hợp Quốc, đến năm 2030, gần 1% tỷ lệ người ở độ tuổi từ 15 đến 64 sẽ là người Ấn Độ. Tỷ lệ phụ thuộc vào độ tuổi của Ấn Độ - một chỉ số đo lường gánh nặng của việc chăm sóc trẻ em và người cao tuổi đối với các hộ gia đình - đã giảm xuống 47 vào năm 2022 từ 82 vào năm 1967, theo Ngân hàng Thế giới.
Tỷ lệ phụ thuộc thấp thường giúp tăng cường việc tiết kiệm và đầu tư: Nguồn lao động phong phú giúp kiểm soát chi phí lao động cho các công ty trong khi các hộ gia đình tự thân đầu tư thu nhập dư thừa thay vì chi tiêu để hỗ trợ con cái hoặc bố mẹ.
Thật không may, Ấn Độ đã gặp khó khăn trong việc mở đường cho người lao động gia nhập lực lượng lao động, đặc biệt là đối với phụ nữ. Theo số liệu từ Bộ Lao động và Việc là Ấn Độ công bố năm ngoái, chỉ có 1/3 dân số lao động nữ Ấn Độ trong độ tuổi lao động đã tham gia vào lực lượng lao động trong năm tài khóa 2022.
Đây là mức tăng khoảng 10 điểm phần trăm so với năm 2018, nhưng vẫn thấp hơn nhiều so với mức trung bình toàn cầu của các nước thu nhập thấp và trung bình, ở mức khoảng 50%, và thấp hơn rất nhiều so với Trung Quốc với tỷ lệ là 71%.
Hơn nữa, phần lớn sự cải thiện kể từ năm 2018 đến nay là ở lĩnh vực tham gia vào lực lượng lao động nông thôn chứ không phải ở lực lượng lao động đô thị - điều này không giúp đỡ nhiều cho các nhà máy đô thị đang cần nguồn lao động.
Một số lý do có thể là do hỗ trợ lớn cho nông nghiệp và viện trợ thực phẩm nông thôn. Sự thiếu kiên nhẫn hơn trong việc di chuyển ra xa nhà để sống và làm việc cũng là 1 rào cản. Để so sánh có thể thấy, ở Trung Quốc có nhiều công nhân nữ sống trong ký túc xá. Khảo sát vào năm ngoái cho thấy: 45% phụ nữ Ấn Độ nói rằng việc chăm sóc trẻ em và công việc nội trợ làm họ không tham gia vào lực lượng lao động.
Mối quan hệ mâu thuẫn của Ấn Độ với thương mại là một vấn đề khác. Khác với Trung Quốc, Ấn Độ là một nền dân chủ sôi nổi. Các biện pháp bảo vệ ý người dân là một phần của phương trình.
Theo Tổ chức Thương mại Thế giới, Ấn Độ có mức thuế nhập khẩu cao nhất trên thế giới vào năm 2022, với tỷ lệ ưu đãi quốc gia đối với hầu hết các quốc gia là 18,1%. So sánh với Trung Quốc là 7,5%, Liên minh châu Âu là 5,1%, và Mỹ là 3,3%. Những hạn chế nhập khẩu như vậy có thể làm phiền cho những nhà sản xuất phụ thuộc vào việc nhập khẩu thành phần để lắp ráp và xuất khẩu sản phẩm của họ.
Có nhiều lý do khiến doanh nghiệp đang quan sát và đang chờ đợi để đầu tư. Một mặt, doanh nghiệp mong muốn sự ổn định trong lãnh đạo chính trị, và Ấn Độ dường như chưa đáp ứng được yêu cầu như vậy.
Tháng 8, chính phủ thông báo hạn chế đột ngột về việc nhập khẩu máy tính xách tay, để kích thích sản xuất trong nước. Điều này khiến các doanh nghiệp phụ thuộc vào hoạt động này bị đảo lộn, và biện pháp này cũng được rút lại gần như ngay lập tức. Tương tự như vậy, vào tháng 7, chính phủ áp đặt một mức thuế 28% có hiệu lực ngược đối với các công ty cá cược trực tuyến, làm suy giảm một ngành công nghiệp 1,5 tỷ USD chỉ qua 1 đêm.
Thị trường chứng khoán tại Mumbai, thủ đô kinh doanh của Ấn Độ, hiện đang trị giá gần 4 nghìn tỷ USD, tăng từ 3 nghìn tỷ USD cách đây một năm. Con số này khiến thị trường chứng khoán Mumbai vượt cả thị trường chứng khoán Hong Kong.
Ngoài ra, một số ít doanh nghiệp cũng đạt được những thành tựu nổi bật. Ví dụ phải kể đến là Reliance Industries của Mukesh Ambani và Tập đoàn Adani - 2 tập đoàn mở rộng đến nhiều lĩnh vực trong cuộc sống của người dân Ấn Độ.
Sức mạnh thị trường kết hợp của họ đã phát triển vô cùng lớn trong những năm gần đây: Giá cổ phiếu của mỗi công ty đều tăng khoảng sáu lần so với khi ông Modi trở thành thủ tướng.
Thậm chí, có nhiều người lan truyền câu nói: "Nếu bạn không phải là hai A" – tức là Adani hoặc Ambani - "việc điều hướng qua các con đường quy định của Ấn Độ có thể nguy hiểm", Arvind Subramanian, một nhà kinh tế tại Đại học Brown từng phục vụ dưới chính phủ của ông Modi với tư cách là cố vấn kinh tế chính từ năm 2014 đến 2018 nói. "Nhà đầu tư nội địa cảm thấy hơi yếu", ông cho biết thêm.
Một yếu tố khác làm giảm tốc độ đầu tư dài hạn là sự yếu đuối cơ bản trong "câu chuyện tăng trưởng của Ấn Độ". Nguồn cầu mạnh mẽ nhất, loại cầu mà các nhà đầu tư nước ngoài và doanh nghiệp trong nước khao khát, nằm ở nhóm những người tiêu dùng giàu có nhất. Trong dân số 1,4 tỷ người, khoảng 20 triệu người Ấn Độ đủ khả năng mua sản phẩm tiêu dùng châu Âu, xây những căn nhà sang trọng và sở hữu những mẫu xe cao cấp nhất của ngành ô tô.
Theo Tạp chí Thương gia.
Đăng nhập để có thể bình luận bài viết